Kim Milyoner Olmak İster’de bu aralar Arapça ve Farsça’dan çok soru geliyor, üstelik genelde 15.000 TL barajını geçtikten sonra çıkıyor bu sorular. Biz zaten öteden beri, batı dilleriyle ve kültürüyle ilgili yeterince soru çıkıyor, daha doğudan sorular gelsin diyorduk (bakınız: daha kadın, daha yerel bir yarışma olsan şekerim?) Yarışma ekibi bizi mi dinliyor, yoksa paralel mi düşünüyoruz acaba onlarla?..
Uzatmadan, yeni doğu trendi sorularından Arapça’yla ilgili onlar için süper taktiğimizi yarışmacı adaylarıyla paylaşalım. Arapça köken sorularını tahmin etmeniz için sular seller gibi Arapça bilmenize gerek yok. Türkçe bilmeniz ve Arapça’ya dair temel bir dil kuralını anlamanız yeterli:
Arapça’da kelimeler, sessiz harfler sabit olup sesliler değişerek türetiliyor. Dolayısıyla kelime kökleri de sessiz harflerinden yakalanabiliyor ve aynı kökten türetilen çok sayıda kelimede bu harfleri görüyoruz. Mesela, H-K-M kökünden gelen kelimeler, Türkçe’ye geçmiş halleriyle şöyle: hüküm, hakem, hakim, mahkeme, mahkum, mahkumiyet, hakimiyet, tahkim, hükümet, hükmetmek, hakim olmak… Burada, hüküm ve mahkeme arasındaki ilişkiye bakın, M’nin kelime türetmekte kullanılan bir ses olduğunu göreceksiniz. Veya hakim ve mahkum’da da benzer bir ilişki var.
Veya, Ş-K-R kökü: şükran, teşekkür, şükür. Şükür’den teşekkür’e geçerken t yine kelime türetiyor (hüküm – tahkim’de olduğu gibi).
Şimdi bu bilgiyle nasıl soru çözeceğiz? Mesela Milyoner Yarışması’nın son yayınlanan bölümünden 30.000 TL’lik bir soru (27 Ocak 2014, 317. bölüm)
Arapçadan dilimize geçen “inziva” kelimesinin kökeninin anlamı nedir?
A. Gölge
B. Köşe
C. Kovuk
D. Çadır
inziva kelimesinin sessiz harfleri nzv. N, türetici harf. z ve v harflerinin olduğu Arapça bir kelime biliyor musunuz? (Tabii burda biraz da Türkçe’de kullanılan kelimelerin bilgisi gerek) mesela ZAVİYE, tanıdık geldi mi? Zaviye açı demek, bulmaca çözenler ve “eski kuşaklar” bilir bunu. Açı bu seçenekler arasında sadece köşeyi çağrıştırıyor.
Mantık yürütmenin de desteğini alalım, inzivaya çekildim diyorsanız gölgeme çekildim demezsiniz, çadırıma çekildim demezsiniz. köşeme çekildim dersiniz. Buyrun size doğru cevap, B, köşe, eminim, son kararım Kenan Bey.
Başta karışık görünebilir ama Arapça kelimeleri böyle düşünmeye başladığınızda alışacaksınız hatta Türkçe’yi de daha iyi anlayacaksınız.
Kim Milyoner Olmak İster? 
Son yorumlar